Τα θαλασσοδάνεια τελείωσαν ανεπιστρεπτί
Πηγή εφημερίδα Κέρδος.
Οι τράπεζες τραβάνε τον σωλήνα από τις
προβληματικές επιχειρήσεις, εισηγμένες στο ΧΑ και μη. Αν δεν εφαρμοστούν από
τις επιχειρήσεις πιστά τα business plans
και δεν φέρουν απτά αποτελέσματα αναστροφής της πτωτικής τους πορείας, τότε θα οδηγούνται στην
πτώχευση και θα πλειστηριάζονται περιουσιακά τους στοιχεία και πάγια. Αυτό
σημαίνει ότι η πραγματική οικονομία θα πληρώσει το τίμημα της προσαρμογής στη
νέα πραγματικότητα μετά την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος με νέα
λουκέτα, με περαιτέρω αύξηση της ανεργίας και βεβαίως με μείωση εσόδων για τα
δημόσια ταμεία. Ετσι περιγράφει την επόμενη ημέρα, μιλώντας στο «Κέρδος», ο
διοικητής της Αγροτικής Τράπεζας κ. Θ. Πανταλάκης, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι,
«όσα νέα δάνεια έχουν δοθεί στις επιχειρήσεις, δεν έχουν δοθεί σε ένα πηγάδι
χωρίς πάτο. Εχουν χορηγηθεί νέα δάνεια, έχουν αναχρηματοδοτηθεί επιχειρήσεις επειδή παρουσίασαν
συγκεκριμένα επιχειρηματικά πλάνα, πλήρως εγκεκριμένα από τις τράπεζες.
Είναι σαν το μνημόνιο και σαν τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα έναντι
των δανειστών της. Η χώρα καλείται να υλοποιήσει συγκεκριμένες δεσμεύσεις. Το ίδιο ισχύει και
για τις επιχειρήσεις. Θα πρέπει να προχωρήσουν σε περικοπές του
κόστους λειτουργίας τους, σε απολύσεις, σε ενίσχυση της παραγωγικότητάς τους
για να αντεπεξέλθουν στο νέο περιβάλλον. Αν δεν το πράξουν, η εταιρεία θα
οδηγηθεί σε πτώχευση, η τράπεζα θα χάσει τα λεφτά της και ό,τι καταφέρει να
γλυτώσει από τους πλειστηριασμούς των παγίων στοιχείων της επιχείρησης»,
σημειώνει ο διοικητής της ΑΤΕ, προειδοποιώντας με τον πλέον εύγλωττο τρόπο ότι τα θαλασσοδάνεια
τελείωσαν ανεπιστρεπτί.
Σύμφωνα με την αγορά, η πιστωτική επέκταση ή κατά το
ορθότερο πιστωτική συρρίκνωση στην Ελλάδα βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα,
η πραγματική οικονομία δεν χρηματοδοτείται από το τραπεζικό σύστημα λόγω
κεφαλαιακής ανεπάρκειας και έλλειψης μακροχρόνιας ρευστότητας. Οι ελληνικές
τράπεζες θα έχουν προσεχώς 25 με 30 δισ. ευρώ νέα κεφαλαιακή δύναμη πυρός, θα
έχουν καλύψει τις ζημιές από τα ομόλογα και την BlackRock, αλλά σε κάθε περίπτωση το
τραπεζικό σύστημα δεν θα μπορεί να χρηματοδοτήσει την οικονομία. Χάνοντας 73
δισ. καταθέσεις από τις αρχές του 2010, έχουν απόλυτη εξάρτηση από την ΕΚΤ και
το ELA της ΤτΕ. Αξίζει
να αναφερθεί ότι
οι ελληνικές τράπεζες έχουν δανειστεί από την ΕΚΤ και την ΤτΕ περίπου 112 δισ.
ευρώ. Μέρος της ρευστότητας αυτής έχει μετατραπεί σε μεσοπρόθεσμη
3ετόυς διάρκειας. Εκτιμάται ότι η ρευστότητα των τραπεζών για 3 χρόνια
ανέρχεται στα 25-27 δισ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών μπορεί
να έχουν ως βασικό μέτοχο το ΤΧΣ και προφανώς θα πιέζονται να χρηματοδοτήσουν την
οικονομία, ωστόσο διοικήσεις και βασικοί μέτοχοι θα έχουν 3 αντικίνητρα:
Α) Τραπεζίτες και βασικοί μέτοχοι θα εστιαστούν στο πώς θα
ανακτήσουν τις τράπεζές τους στο μέλλον, άρα το ενδιαφέρον θα επικεντρωθεί στο
πώς θα βρουν νέα κεφάλαια ώστε να αποχωρήσει το ΤΧΣ.
Β) Από τη στιγμή που έχουν χαθεί 73 δισ. καταθέσεων, ο
κοινωνικός πλούτος επανήλθε στα επίπεδα του 2007, προ πέντε ετών δηλαδή και
λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν αντλήσει από την ΕΚΤ και το ELA ρευστότητα 112 δισ. ευρώ, οι κινήσεις των
τραπεζών θα είναι πολύ φειδωλές στη χρηματοδότηση επιχειρήσεων και νοικοκυριών.
Γ) Θα είναι νωπές οι ζημίες από την BlackRock
για τις ελληνικές τράπεζες.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η πλήρης απόσβεση των ζημιών θα
ολοκληρωθεί το 2014. Πιστεύει κανείς ότι θα υπάρξει τράπεζα που από την μία θα
διενεργεί προβλέψεις για επισφαλή δάνεια έως το 2014 και από την άλλη θα
χορηγεί νέα δάνεια; Τραπεζίτες τονίζουν σε μεταξύ τους συζητήσεις
ότι τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν αντικειμενικούς λόγους πια που δεν θα μπορούν
να χρηματοδοτούν την οικονομία. Ακόμη και αν υπάρξουν απόπειρες χρηματοδότησης,
θα είναι πολύ οριακές, που στην καλύτερη περίπτωση θα μετατρέψουν τον αρνητικό
ρυθμό ανάπτυξης των δανείων σε θετικό.
Ο κ. Πανταλάκης υποστηρίζει, πάντως, ότι τον πρώτο λόγο για
τη χρηματοδότηση της οικονομίας έχει η Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία, όπως
αναφέρει χαρακτηριστικά, είναι αυτή η οποία θα πρέπει να ρυθμίσει τους κανόνες
του παιχνιδιού και να βάλει τους όρους. Πηγές προσκείμενες στη διοίκηση της
κεντρικής τράπεζας της χώρας πετούν το μπαλάκι στην εγχώρια τραπεζική αγορά,
δεδομένης της μεγάλης χρηματοδότησης που θα τύχουν από το ΤΧΣ, το ELA και τους διακανονισμούς
στους οποίους έχει προβεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Ο διοικητής της Αγροτικής θεωρεί ότι από τα 73 δισ. ευρώ,
ούτε τα 15 δισ. ευρώ δεν έχουν φύγει για το εξωτερικό, νούμερο το οποίο
επιβεβαιώνουν τόσο άλλοι τραπεζίτες, όσο και η Τράπεζα της Ελλάδος. Επίσης, κοντά στα 15
δισ. ευρώ βρίσκονται στα σεντούκια, στα μαξιλάρια ή θαμμένα στις αυλές,
αλλά τα υπόλοιπα 35 δισ. ευρώ είναι κεφάλαια τα οποία έφευγαν από τις
καταθέσεις είτε για να πληρωθούν οι μηνιαίες υποχρεώσεις και τα χαράτσια, είτε
για να πληρώσουν οι επιχειρήσεις την πρώτη ύλη και τα εμπορεύματα από το
εξωτερικό, δεδομένου ότι οι ξένοι δεν δέχονται τις εγγυητικές επιστολές των
ελληνικών τραπεζών.
Από το υπουργείο Οικονομικών τονίζουν ότι η κυβέρνηση
σχεδιάζει τρεις ενέσεις ρευστότητας για τις τράπεζες, προσδοκώντας ότι αυτές θα
ανοίξουν τους κρουνούς της χρηματοδότησης προς την αγορά και την πραγματική
οικονομία.
Το σχέδιο προβλέπει πως αρχικά θα τους δοθεί στήριξη με τα
ομόλογα του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας EFSF, ενώ από το νέο δάνειο της τρόικας
θα δημιουργηθεί και ειδικό αποθεματικό κρίσεως ύψους 3 δισ. ευρώ, που θα
εισρεύσει προς φύλαξη στα θησαυροφυλάκια των τραπεζών. Στη συνέχεια, μέχρι
τέλος του 2012 επιδιώκεται να μειωθεί και ο ρυθμός έκδοσης εντόκων γραμματίων,
και έτσι να απεμπλακούν κεφάλαια που οι τράπεζες δεσμεύανε για να δώσουν ως
τώρα στο κράτος και τα οποία θα πρέπει πλέον να «πέσουν» στην αγορά.
Τι προβλέπει το σχέδιο του οικονομικού επιτελείου
- Ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών: Θα διατεθούν ομόλογα ύψους
23 δισ. ευρώ από το EFSF.
Οι τίτλοι όμως θα είναι διαπραγματεύσιμοι και βραχυχρόνιας διάρκειας, έτσι ώστε
να μπορούν οι τράπεζες να ρευστοποιήσουν άμεσα τους παραπάνω τίτλους και να
καλύψουν τις κεφαλαιακές τους ανάγκες.
- Αποθεματικό «κρίσεως»: Το Δημόσιο σκοπεύει στη δημιουργία
ενός ειδικού αποθεματικού έως του ποσού των 3 δισ. ευρώ, για να μπορεί να
καλύψει τις ανάγκες του σε έκτακτες καταστάσεις. Τα χρήματα αυτά θα φυλάσσονται
στις εμπορικές τράπεζες και θα ενισχύσουν εμμέσως - ως νέα κατάθεση - το
τραπεζικό σύστημα. Το Δημόσιο δεν θα πειράζει τις καταθέσεις αυτές, αλλά θα
έχει πρόσβαση μόνο όταν αδυνατεί να βρει αλλιώς χρήματα για να καλύψει ανάγκες,
λόγω της - κατά προτεραιότητα - εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους Ακόμη δηλαδή
και εάν το ποσό μίας δόσης που δοθεί από την τρόικα απορροφηθεί πλήρως για την
αποπληρωμή κρατικών χρεών, το Δημόσιο θα μπορεί να αντλεί από το αποθεματικό
αυτό για να καλύψει τρέχουσες ανάγκες πληρωμών του προϋπολογισμού, όπως μισθοί
και συντάξεις.
- Μείωση εκδόσεων εντόκων γραμματίων: Με τον σχηματισμό του
αποθεματικού αυτού, ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) θα
μπορέσει να μειώσει το ύψος των εντόκων γραμματίων που δημοπρατεί εφέτος
περίπου κατά 3 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το πρόγραμμα βραχυχρόνιου
εσωτερικού δανεισμού έως τον Δεκέμβριο θα σμικρυνθεί από τα 19 δισ. ευρώ στα 16
δισ. ευρώ και έτσι δεν θα αναγκάζονται πλέον οι ελληνικές τράπεζες να δεσμεύουν
19 δισ. ρευστότητα για να αγοράσουν τα έντοκα γραμμάτια που θα εκδώσει το
Δημόσιο.
Η ένεση ρευστότητας προς την πραγματική οικονομία
θα ολοκληρωθεί στο β' εξάμηνο του 2012, με τη σταδιακή αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών
του Δημοσίου προς ιδιώτες και επιχειρήσεις,
ύψους περίπου 5,9 δισ. ευρώ (από τα συνολικά 6,3 δισ. που έχουν ήδη φτάσει)
προς τους ιδιώτες. Τα χρήματα θα προέλθουν από το νέο δάνειο μετά
τον Ιούνιο και θα αφορούν, κατά κύριο λόγο, προμήθειες και αμοιβές
κατασκευαστικών εταιρειών για έργα υποδομής.
