Ανοδικά κινήθηκε χθες το διατραπεζικό επιτόκιο του ευρώ διάρκειας τριών μηνών (Euribor) ύστερα από την πάροδο 15 μηνών, προσεγγίζοντας το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ, δηλαδή το 1%, γεγονός που υποδεικνύει τη βελτίωση του κλίματος στη διατραπεζική αγορά. Παρά την άνοδο, αναλυτές έκαναν λόγο για τις πρώτες ενδείξεις βελτίωσης από τον Ιούλιο του 2009, καθώς οι τράπεζες –έστω και διστακτικά– φαίνονται περισσότερο διατεθειμένες να δανείσουν η μία την άλλη. Αλλά δανείζουν με υψηλότερο επιτόκιο από εκείνο που ίσχυε στην αγορά όταν δεν γίνονταν πράξεις και οι τράπεζες ήταν πλήρως εξαρτημένες από την ΕΚΤ. Σε αυτό αποδίδεται η άνοδος του Euribor στο 0,98%. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν-Κλοντ Τρισέ, είχε δηλώσει στις 7 Οκτωβρίου ότι οι ισπανικές, πορτογαλικές και ελληνικές τράπεζες μειώνουν την εξάρτησή τους από τα προγράμματα δανεισμού της κεντρικής τράπεζας. Εκανε λόγο για «μετριοπαθή αποκατάσταση του κλίματος» στη διατραπεζική αγορά κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 2010 και διαφώνησε με τον Αξελ Βέμπερ, επικεφαλής της Bundesbank, για τον τερματισμό του προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων.
Την ίδια ώρα, όμως, εντείνονται οι πιέσεις στις αγορές νομισμάτων, με τον επικεφαλής του ΔΝΤ, Ντομινίκ Στρος-Καν, να δηλώνει χθες ότι απαιτείται η συνεργασία μεταξύ των οικονομιών. Μιλώντας από τη Σαγκάη, ο κ. Στρος-Καν υπογράμμισε ότι οι μεγάλες ροές κεφαλαίων στις ασιατικές αγορές μπορεί να οδηγήσουν σε απότομες διακυμάνσεις των ισοτιμιών, όταν η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε εύθραυστη πορεία ανάκαμψης.
Ωστόσο, ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής του ΔΝΤ, Τζον Λίπσκι, υποβάθμισε φόβους για το ξέσπασμα ενός «πολέμου ισοτιμιών». Ειδικότερα, ο κ. Λίπσκι αναφέρθηκε στην έμμεση δέσμευση που έδωσε την Παρασκευή ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), Μπεν Μπερνάνκι, για την εφαρμογή νέων μέτρων ποσοτικής χαλάρωσης για τη στήριξη της ανάπτυξη της χώρας. Ωστόσο, ο κ. Λίπσκι δήλωσε ότι «δεν είναι καν βέβαιο εάν θα δράσει η Fed», καθώς όλα εξαρτώνται από την πορεία της οικονομίας. Χθες, το δολάριο κινούνταν ανοδικά έναντι του ευρώ, φθάνοντας στο υψηλό οκταμήνου, καθώς οι αγορές προεξοφλούν βαθμιαία και ήπια υλοποίηση των μέτρων ποσοτικής χαλάρωσης της Fed. Ωστόσο, αργότερα το ευρώ ενισχύθηκε οριακά έναντι του δολαρίου, μετά τα εύσημα της Moody’s για την Πορτογαλία.
Προσπάθεια αποτροπής
Οι κεντρικές τράπεζες της Ασίας προσπαθούν να αποτρέψουν την απότομη άνοδο των νομισμάτων τους, καθώς παρατηρούνται μεγάλες ροές κεφαλαίων από επενδυτές που βλέπουν ότι η δυναμική ανάκαμψης σε ΗΠΑ και Ευρώπη δεν είναι αρκετά ισχυρή. Αυτό προκαλεί πρόβλημα στην ανάκαμψη της Δύσης, αλλά και «ανταγωνισμό» υποτιμήσεων μεταξύ νομισμάτων αναδυόμενων αγορών της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής.
Η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας έχει παρέμβει, για παράδειγμα, στις αγορές για να συγκρατήσει την άνοδο του γιεν, το οποίο έχει παρουσιάσει άνοδο 12% έναντι καλαθιού νομισμάτων από τις αρχές του έτους, γεγονός που καθιστά τα προϊόντα της λιγότερο ελκυστικά στο εξωτερικό, αυξάνοντας το κόστος αγοράς τους.
Χθες βράδυ, το ιαπωνικό νόμισμα κυμάνθηκε στα 82,20 γιεν ανά δολάριο έναντι των 80,88 γιεν που καταγράφηκαν την περασμένη εβδομάδα. Στην προθεσμιακή αγορά, τα στοιχήματα που προεξοφλούσαν φέτος άνοδο του γιεν έφθασαν στα υψηλότερα επίπεδα μετά την πρώτη παρέμβαση της Τράπεζας της Ιαπωνίας για να αναχαιτίσει την άνοδό του. Την περασμένη εβδομάδα, ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, Ναότο Καν, δήλωσε ενώπιον του κοινοβουλίου ότι είναι «πολύ προβληματισμένος» από την άνοδο του γιεν, ενώ ο υπουργός Χρηματοοικονομικών υποσχέθηκε τη λήψη «ριζικών μέτρων» στις αγορές.
Στην Κίνα, της οποίας η κυβέρνηση δέχεται συνεχείς πιέσεις για την απελευθέρωση της ισοτιμίας του γουάν, δημοσίευμα της People’s Daily αναφέρει ότι η κατά 2,8% ελεγχόμενη άνοδος του νομίσματος είναι βραχυπρόθεσμη.
Η Κίνα αντιστέκεται στις πιέσεις για γρήγορη ανατίμηση του γουάν, ενώ μέτρα για τη συγκράτηση των ισοτιμιών σε χαμηλότερα επίπεδα λαμβάνουν και άλλες χώρες, όπως Βραζιλία, Χιλή, Ν. Κορέα, Ελβετία κ.ά.
