«Ο εκδότης γνώριζε ότι δεν υπήρχαν διαθέσιμα κεφάλαια στον ως άνω λογαριασμό, τόσο κατά τον χρόνο της πραγματικής εκδόσεως των ως άνω επιταγών, όσο και κατά τον χρόνο της εμφανίσεως αυτών προς πληρωμή στην πληρώτρια τράπεζα. Αποτέλεσμα της ως άνω παράνομης και υπαίτιας συμπεριφοράς του εκδότη ήταν να υποστεί ο αποδέκτης ισόποση με το ποσό των επιταγών περιουσιακή ζημία, την οποία ο εκδότης είναι υπόχρεος να αποκαταστήσει. Ο ισχυρισμός του εκδότη ότι ελλείπει το στοιχείο της υπαιτιότητας, για τον λόγο ότι έπρεπε να προηγηθεί η ενημέρωσή του από τον αποδέκτη για το επικείμενο κλείσιμο των λογαριασμών και στη συνέχεια να προχωρήσει στη σφράγιση των επιταγών, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, αφού σύμφωνα με τις ως άνω συμβάσεις, δεν είχε τέτοια υποχρέωση». (Απόφαση Αρείου Πάγου 263/2008). Χασομέρια δικαστηρίων, δεκάδες χιλιάδες ευρώ σε δαπάνες για δικηγόρους και δικαστές, εμπορικές απάτες και ατελείωτες ώρες απωλειών επιχειρηματικής και υπαλληλικής δραστηριότητας.
Οι επιταγές είναι μόνον «όψεως». Αλλιώς υπάρχουν οι συναλλαγματικές, οι οποίες μάλιστα έχουν απαλλαγεί και από το χαρτόσημο. Ο νόμος προβλέπει πως τιμωρείται εκείνος που εκδίδει επιταγή χωρίς να έχει αντίστοιχα διαθέσιμα κεφάλαια στην πληρώτρια τράπεζα κατά τον χρόνο της έκδοσης ή της πληρωμής της επιταγής.
Κι όμως, το παράνομο αυτό καθεστώς «ζει και βασιλεύει», Αν οι τράπεζες δεν κέρδιζαν θα το είχαν καταργήσει στην πράξη, αφού αυτές παραδίνουν το «όπλο» στον πελάτη. Διαφυλάσσουν μάλιστα τα κέρδη τους, χρησιμοποιώντας και το φόβητρο του Τειρεσία. Με την αισχρή απειλή «φακελώματος», οι τράπεζες εκβιάζουν τους πελάτες τους, προκειμένου να εξαναγκάζονται σε μεγαλύτερο δανεισμό. Το αποτέλεσμα είναι να εκτίθενται όλοι οι συντελεστές της οικονομικής δραστηριότητας σε ολοένα υψηλότερους πιστωτικούς κινδύνους, χωρίς ποτέ να υποχρεώνονται οι τράπεζες στην αποτίμηση του αναλογούντος κινδύνου.
Συχνά όμως πραγματοποιείται ο κίνδυνος της ακάλυπτης επιταγής, την οποία πάντως η τράπεζα είχε αποδεχθεί ως επαρκές συναλλακτικό μέσο για την είσπραξη προεξόφλησης. Η τράπεζα συμπεριφέρεται ως να μην έχει αυτή κανένα πρόβλημα. Ο κίνδυνος παραμένει στην πλευρά των δύο πελατών της επιταγής.
Χρήμα δημιουργούν οι τράπεζες. Με την ελληνική πατέντα η τράπεζα εκχωρεί στον εκδότη μιας επιταγής την αρμοδιότητα να αξιολογεί τους κινδύνους και να παραχωρεί ισόποση πίστωση, χωρίς να προηγείται καμία πράξη δανεισμού. Ο κομιστής της επιταγής, από την πλευρά του, καλείται να αξιολογήσει και να αναλάβει τον κίνδυνο του εκδότη, επιδιώκοντας με τη σειρά του να κυκλοφορήσει το νέο αυτό χρήμα στις υπόλοιπες δραστηριότητές του. Οι ακάλυπτες επιταγές θέτουν σε λειτουργία και τον πολλαπλασιαστή χρήματος, γεγονός που όλα αυτά τα χρόνια φουσκώνει τις πληθωριστικές πιέσεις, πολλαπλασιάζει τον πιστωτικό κίνδυνο και υποδαυλίζει την κρίση αφερεγγυότητας.
Είναι καιρός να καταργήσουν, οι τράπεζες, τη διανομή ακάλυπτων επιταγών και την αντικατάσταση όσων κυκλοφορούν με κανονικές εμπορικές πιστώσεις, που θα ενσωματώσουν στο σύστημα τους πραγματικούς κινδύνους; Η κρίση προσφέρει μοναδική ευκαιρία να απαγορευτεί οριστικά αυτή η φαυλότητα. Θα κερδίσουν η οικονομία, οι συναλλασσόμενοι και, βεβαίως, οι... τράπεζες.
