Τι διάρκεια έχει ένας μακροπρόθεσμος επενδυτικός ορίζοντας; (The New York Times)
Η γιαγιά μου είχε γεννηθεί πριν από εκατό χρόνια στην πόλη Πατσούκα, μία ώρα οδήγηση βόρεια από την Πόλη του Μεξικού. Εχουν περάσει περισσότερα από 10 χρόνια από τον θάνατό της. Ωστόσο, την προηγούμενη εβδομάδα, όταν το Μεξικό έγινε μια από τις λίγες χώρες που πωλούν κρατικά ομόλογα διάρκειας 100 ετών, δεν μπορούσα να μην τη φανταστώ μωράκι, τυλιγμένη με τις πάνες της, και έναν ταραγμένο αιώνα να ξεδιπλώνεται μπροστά της.
Οι επενδυτές απορρόφησαν το σύνολο των ομολόγων του Μεξικού τα οποία λήγουν το έτος 2110 και παρά το γεγονός ότι το επιτόκιο των ομολόγων είναι μόλις 6,1%. Είναι σχεδόν διπλάσιο από την απόδοση των κρατικών ομολόγων τριακονταετούς διάρκειας του αμερικανικού Δημοσίου και σχεδόν όσο απέδιδαν τα συγκεκριμένα ομόλογα πριν από δέκα χρόνια. Βέβαια, πριν από δεκαπέντε χρόνια το Μεξικό ως χώρα δεν ήταν σε θέση να εκδώσει κρατικά ομόλογα δεκαετούς διάρκειας. Σήμερα οι επενδυτές δείχνουν ότι εμπιστεύονται τα κεφάλαιά τους στο Μεξικό για έναν ολόκληρο αιώνα.
Ο πρόεδρος της χώρας, Φελίπε Καλντερόν, αισθάνθηκε ιδιαίτερα μεγάλη ικανοποίηση και δεν παρέλειψε να καυχηθεί για το επίτευγμα. Εντούτοις, την προσοχή μου απέσπασε μια δήλωση του υπουργού Οικονομικών, Ερνέστο Κορντέρο Αρόγιο, την οποία διατύπωσε απευθυνόμενος στον Τύπο του Μεξικού: «Η ανταπόκριση των επενδυτών αποδεικνύει εμπράκτως ότι έχουν την πεποίθηση πως το Μεξικό θα παραμείνει μια βιώσιμη χώρα».
Είναι αλήθεια ότι και άλλες χώρες έχουν προχωρήσει στην έκδοση κρατικών ομολόγων πολύ μεγάλης διάρκειας. Η Βρετανία, μάλιστα, έχει ομόλογα για τα οποία δεν έχει ορίσει συγκεκριμένη ημερομηνία λήξης. Και το Μεξικό έχει σημειώσει τεράστια πρόοδο τα τελευταία εκατό χρόνια. Το 1910, λόγου χάριν, ακριβώς πριν από εκατό χρόνια, η μεξικανική οικονομία ανερχόταν σε 42 δισ. δολάρια, σε σημερινά δεδομένα. Σήμερα το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της χώρας ανέρχεται σε σχεδόν 1,6 τρισ. δολάρια. Το προσδόκιμο ζωής των Μεξικανών έχει βελτιωθεί σημαντικά και από τα 33 έχει ανέλθει στα 75 έτη. Το 2000 η χώρα απέκτησε ένα πραγματικά δημοκρατικό καθεστώς και απεγκλωβίστηκε από τα δεσμά του μονοκομματικού συστήματος, το οποίο νεμόταν την εξουσία επί 70 χρόνια.
Βέβαια, για το Μεξικό τα τελευταία εκατό χρόνια κάθε άλλο παρά ειρηνικά ήταν. Στη διάρκεια της ζωής της γιαγιάς μου, το Μεξικό έζησε μία δεκαετή επανάσταση και μία διαμάχη κράτους - Eκκλησίας που κράτησε πέντε χρόνια. Εντοπίστηκε πετρέλαιο και εθνικοποιήθηκε. Ξέσπασαν σοβαρότατες χρηματοπιστωτικές κρίσεις μέσα στο πέρασμα του αιώνα, το εθνικό νόμισμα υποτιμήθηκε αρκετές φορές, ενώ δεν έλειψε μία φορά που η χώρα δεν ήταν σε θέση να εξυπηρετήσει τις υποχρεώσεις της προς τους ξένους δανειστές της. Οι τράπεζες ετέθησαν υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης, στη συνέχεια μεταπωλήθησαν σε ιδιώτες και τελικώς διασώθηκαν από την κατάρρευση με τη βοήθεια κρατικών κονδυλίων. Σήμερα, ας μην το λησμονούμε, το Μεξικό διεξάγει έναν φρικτό πόλεμο εναντίον των εμπόρων ναρκωτικών.
Εχοντας κατά νου παλαιότερα παραδείγματα, ίσως οι επενδυτές θα έπρεπε να αναρωτιόνται μήπως παρασύρονται από την υπερβολική ευφορία και ξεχνούν τους πιθανούς κινδύνους ενός τόσο μακροπρόθεσμου χρέους. Μήπως το πετρέλαιο του Μεξικού εξαντληθεί έως το 2110; Μπορεί μια κυβέρνηση του απώτατου μέλλοντος να εξοφλήσει χρέη παρελθόντος; Tι θα συμβεί εάν οι Κινέζοι εξαγωγείς, oι οποίοι γρονθοκοπούν τις μεξικανικές εταιρείες, προκαλέσουν την εξαφάνιση της μεταποίησης;
Ισως όλα αυτά να έχουν να κάνουν με την αίσθηση των επενδυτών για τη δική τους θνητότητα. Ούτε η γιαγιά μου έζησε ώς τα εκατό ούτε και πολλοί από τους επενδυτές που αγόρασαν τα αιώνια ομόλογα. Πάντως, έως το 2110 σίγουρα θα έχουν εισπράξει και ξοδέψει τα μπόνους τους.
