Πέντε συμβουλές για μακροπρόθεσμες επενδύσεις, καθώς οι αγορές είναι απρόβλεπτες.

Να είστε ενεργοί, να δίνετε προσοχή στα φορολογικά δεδομένα, τα κόστη και την κατανομή των διαθέσιμων κεφαλαίων σας.

Με τις αγορές να δέχονται σημαντικά περιοδικά σοκ σε παγκόσμιο επίπεδο, οι επενδυτές αναζητούν νέους τρόπους οι οποίοι θα προστατεύσουν τα χαρτοφυλάκιά τους, κατά την διάρκεια της επόμενης αναταραχής η οποία είναι βέβαιο ότι αργά η γρήγορα θα έρθει.

Οι επενδυτές δεν πρέπει να ξεχνούν πως τα καλύτερα όπλα στο οπλοστάσιό τους είναι : Απλές στρατηγικές για την διαχείριση των χρημάτων τους, οι οποίες διαχρονικά αυξάνουν τις αποδόσεις των κεφαλαίων τους.

«Ζούμε μια εποχή απίστευτης μεταβλητότητας η οποία εξαπλώνεται σε ολόκληρο το φάσμα των επενδύσεων» δήλωσε ο Andrew Lo, καθηγητής χρηματοοικονομικών στο  ΜΙΤ (Massachusetts Institute of Technology)  και επικεφαλής επενδυτικής στρατηγικής στην  AlphaSimplex Group, μια εταιρεία αμοιβαίων κεφαλαίων.

«Για τα επόμενα δύο χρόνια», προσέθεσε, «η εκτίμησή μου είναι  ότι πρόκειται ξοδέψουμε περισσότερο χρόνο για να σχεδιάσουμε πως θα διαχειρισθούμε και θα αποφύγουμε την δημιουργία ζημιών , παρά για να σχεδιάσουμε την δημιουργία ελκυστικών αποδόσεων – κερδών».

Η τρέχουσα εβδομάδα υπήρξε μια δύσκολη εβδομάδα , αφού την Τετάρτη και την Πέμπτη αθροιστικά ο δείκτης  Dow Jones υποχώρησε κατά 675 μονάδες ή σχεδόν 6%. Αυτή υπήρξε η  μεγαλύτερη διήμερη πτώση σε μονάδες από την  20^η Νοεμβρίου 2008,   και η μεγαλύτερη ποσοστιαία πτώση (%) από την 1^η Δεκεμβρίου 2008.

«Οι αγορές θα ανέβουν  και πάλι», είπε ο καθηγητής  Lo, «αλλά υπάρχει πολύ μεγάλη μακροοικονομική αστάθεια, η οποία ωθεί τους επενδυτές μαζικά στην αριστερή πλευρά της βάρκας και στην συνέχεια όλους μαζί στην δεξιά πλευρά της βάρκας. Όταν έχεις αυτήν την συντονισμένη και ομαδική νοοτροπία και αντίδραση αγέλης , τότε δημιουργούνται άσχημες ισχυρές ταλαντώσεις, σε οποιασδήποτε μορφής  επένδυση με επικίνδυνα αποτελέσματα».

«Οι βασικές στρατηγικές για την αποκόμιση κερδών συμπεριλαμβάνουν ελαχιστοποίηση του κόστους και επίτευξη διαφοροποίησης του χαρτοφυλακίου επενδύσεων του κάθε επενδυτή σε τέτοιο βαθμό , ο οποίος να καλύπτει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και το προφίλ του κάθε επενδυτή χωριστά» πιστεύει  ο καθηγητής  Lo.

«Επιπλέον» σημείωσε, «ο κάθε επενδυτής θα πρέπει να διαθέτει έναν επενδυτικό σχεδιασμό ο οποίος θα τον κρατήσει ψύχραιμο και συγκεντρωμένο, ώστε να μην πανικοβληθεί όταν οι αγορές αρχίζουν να αναταράσσονται , πράγμα το οποίο είναι βέβαιο ότι αργά η γρήγορα θα κάνουν»

 

Μερικές συμβουλές για να επιτύχετε τα παραπάνω  στο χαρτοφυλάκιό σας είναι οι εξής :

 

1.- Ελαχιστοποίηση των φόρων

Οι επενδυτές οι οποίοι εντάσσονται στην υψηλή φορολογική κλίμακα στις ΗΠΑ  έχασαν κατά μέσο όρο 2,4% (της αξίας των εγχώριων μετοχικών κεφαλαίων τους, επενδεδυμένων σε αμοιβαία κεφάλαια),  κάθε χρόνο από το 1981 μέχρι το 2001, σύμφωνα με το Schwab Center for Financial Research.

Αυτό  συνέβαινε πριν την ανάληψη της Προεδρίας από τον  Πρόεδρο George W. Bush, ο οποίος μείωσε τα ποσοστά φορολογίας σε μερίσματα και κεφαλαιακά κέρδη των μακροπροθέσμων επενδύσεων. Οι σημερινές ζοφερές προοπτικές των αποδόσεων της αγοράς καθιστούν πάλι, ιδιαίτερα  σημαντική την αποτελεσματική διαχείριση της φορολογικής αντιμετώπισης του χαρτοφυλακίου των επενδυτών.

Σημειώστε ότι οι επενδύσεις των κατοίκων ΗΠΑ σε μετοχές,  οι οποίες πηγαίνουν σε έναν φορολογήσιμο λογαριασμό, εφόσον επιτυγχάνουν κεφαλαιακά κέρδη και μερίσματα , φορολογούνται με μέγιστο συντελεστή 15%.

Σε διαφορετική περίπτωση εάν η επένδυσή ενός κατοίκου ΗΠΑ,  σε μία μετοχή αποφέρει κέρδη σε διάστημα μικρότερο των 12 μηνών (διάστημα αγοράς – πώλησης), τότε τα κέρδη αυτά προστίθενται στα εισοδήματα του επενδυτή και φορολογούνται με βάση τον συντελεστή φορολογίας στον οποίο αυτός εντάσσεται.  

Ας υποθέσουμε ότι κάποιος αγοράζει μετοχές του ETF iShares S&P 500 Index, το οποίο ακολουθεί την απόδοση του δείκτη των 500 μεγαλύτερων μετοχών των ΗΠΑ, δηλαδή του δείκτη S&P 500.  Ο δείκτης υποχωρεί 20% και ο επενδυτής ρευστοποιεί με ζημία 20%. Μόλις ο επενδυτής εκκαθαρίσει την συναλλαγή του, είναι σκόπιμο να μην επενδύσει πάλι στην ίδια επένδυση, αλλά άς επιλέξει για παράδειγμα την επένδυση στον δείκτη Russell 1000.

Η εφορία στις ΗΠΑ (IRS) στην περίπτωση κατά την οποία ο επενδυτής επενδύσει πάλι στην ίδια επένδυση , δεν θα του επιτρέψει , (δεν θα αποδεχθεί) την μείωση των κερδών του, κατά το ποσό των ζημιών που κατέγραψε, θα το θεωρήσει πώληση ξεπλύματος (wash sale). Αντιθέτως εφόσον επενδύσει σε άλλο τίτλο θα του επιτρέψει την αφαίρεση της πραγματοποιηθείσας ζημίας από τυχόν υπάρχοντα κέρδη από άλλες επενδύσεις, επιτυγχάνοντας με τον τρόπο αυτόν μείωση των φόρων του.

 

2.-Ελεγχος του κόστους.

Δεδομένου ότι οι προβλέψεις για τα επόμενα έτη οδηγούν σε χαμηλότερες ετήσιες μέσες αποδόσεις των επενδύσεων, καθίσταται ιδιαίτερα σημαντική πέρα από κάθε άλλη φορά,  η ελαχιστοποίηση του κόστους – εξόδων.

Ο Harold Evensky, πρόεδρος της Evensky & Katz στο Coral Gables, Fla, εκτιμά ότι η  μέση ετήσια απόδοση ενός χαρτοφυλακίου , αποτελούμενου από 60% μετοχές και 40% ομόλογα, μετά από φόρους, πληθωρισμό και έξοδα, θα είναι περίπου 2,5% εως  3%  για κάθε έτος για τα επόμενα έτη.

Εάν μπορείτε να εξοικονομήσετε 0,50% ετησίως, από την διαχείριση εξόδων και φόρων, θα έχετε επιτύχει μια σημαντική θετική επίπτωση στην ετήσια απόδοση του χαρτοφυλακίου σας.

Μπορείτε επίσης να επιλέγετε αμοιβαία κεφάλαια τα οποία δεν έχουν κρυφά κόστη (δείτε του κανονισμούς και τα ενημερωτικά φυλλάδια των αμοιβαίων , αναζητώντας τα σημεία εκείνα τα οποία αναφέρονται στα έξοδα και τις αμοιβές τους, όπως αμοιβές διαχείρισης, θεματοφυλακής κλπ, στοιχεία τα οποία αποτελούν και τα κρυφά κόστη αυτών). Μπορείτε επίσης να ενοποιήσετε λογαριασμούς τους οποίους διαθέτετε σε διαφορετικές χρηματιστηριακές εταιρείες, ώστε να επιτυγχάνετε καλύτερο έλεγχο εξόδων και κόστους.

3.-Διαφοροποίηση χαρτοφυλακίου.

Η διαφοροποίηση ενός χαρτοφυλακίου μεταξύ διαφορετικών επενδύσεων καθίσταται όλο και περιπλοκότερη υπόθεση,  καθώς οι «αγορές – markets» καθίστανται πιο σύνθετες.

«Οι επενδυτές έχουν πλέον πρόσβαση σε  περισσότερες στρατηγικές  και επενδυτικά στυλ από όσα είχαν στο παρελθόν», αναφέρει ο καθηγητής του ΜΙΤ  Lo. Ως αποτέλεσμα, «πολλές από αυτές τις επενδύσεις αποτελούν συναλλαγές που εκτελούνται από ένα τεράστιο πλέον, πλήθος επενδυτών παγκοσμίως».

Αυτό το πλήθος των επενδυτών μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στην διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου σας , εάν υποθετικά όλοι αυτοί οι επενδυτές , σε περίπτωση ενός μαζικού ξεπουλήματος (sell off) κινηθούν προς την ίδια κατεύθυνση.

Οι επενδυτές τώρα πρέπει να εργασθούν σκληρότερα, προκειμένου να επιλέξουν επενδύσεις οι οποίες δημιουργούν διαφοροποίηση στο χαρτοφυλάκιό τους, διατηρώντας τον αναλαμβανόμενο κίνδυνο σε ανεκτά γι΄αυτούς επίπεδα. Ετσι θα πρέπει να ρίξουν μία ματιά στις επενδύσεις που αφορούν ακίνητα , εμπορεύματα (commodities) και συνάλλαγμα.  Θα πρέπει όμως να επενδύουν πάντα, σε κάτι το οποίο καταλαβαίνουν και αντιλαμβάνονται τα χαρακτηριστικά του. Εστιάστε λοιπόν σε επενδύσεις που καταλαβαίνετε.

Η κα Benz  της Morningstar, είπε ότι δεν αντιμετωπίζει ιδιαίτερα θετικά κάποιες εναλλακτικές επενδύσεις όπως αμοιβαία κεφάλαια τα οποία εφαρμόζουν στρατηγικές σορταρίσματος (short-selling). Θεωρεί ότι πολλά από αυτά είναι υπερτιμημένα και πιθανότατα θα προσφέρουν αποδόσεις οι οποίες κινούνται μεταξύ των αποδόσεων μετοχών και ομολόγων. Αποψη με την οποία δεν είμαστε σύμφωνοι.

Παρόλα αυτά, τα εμπορεύματα (commodities) , μπορούν να έχουν έναν σημαντικό ρόλο στα χαρτοφυλάκια των επενδυτών. Μπορούν να παρέχουν εξασφάλιση έναντι του πληθωρισμού, αλλά  ενέχουν και κινδύνους επίσης.

Τα περισσότερα ETF’s τα οποία επενδύουν σε εμπορεύματα (commodities), πραγματοποιούν συναλλαγές σε  futures εμπορευμάτων με αποτέλεσμα να μην παρακολουθούν με απόλυτη ακρίβεια τις τιμές των εμπορευμάτων. Μερικοί διαχειριστές κεφαλαίων φαίνεται να επιλέγουν να μην επενδύουν σε εμπορεύματα και αντ΄αυτών να επιλέγουν την επένδυση σε εταιρείες οι οποίες πραγματοποιούν φυσική παραγωγή αυτών των εμπορευμάτων.

Ενώ οι εναλλακτικές επενδύσεις (alternative investments)  και η τακτική κατανομής των κεφαλαίων (tactical asset allocation) αποτελούν δύο δημοφιλείς στρατηγικές. Αυτές μπορούν να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των «επενδυτικών καταιγίδων» τις οποίες κάποιοι αναμένουν. Αρκετοί τίθενται υπέρ των παραδοσιακών επενδυτικών προσεγγίσεων, και πιστεύουν ότι εάν οι επενδυτές εφαρμόζουν ένα λογικό συνδυασμό των προς επένδυση κεφαλαίων τους, τον οποίο βαθμιαία και διαχρονικά αναπροσαρμόζουν , ώστε να κινούνται συντηρητικά, θα έχουν κερδίσει το 90% της επενδυτικής μάχης.

Αλλοι εκτιμούν ότι μπορεί κάποιος επενδυτής να είναι ιδιαίτερα καλά διαφοροποιημένος , έχοντας επενδύσει σε 10 διαφορετικούς τίτλους / κατηγορίες επενδύσεων. Καλή πρόταση θα ήταν και η επένδυση σε ένα συνολικό χαρτοφυλάκιο το οποίο θα απαρτίζεται από ένα αμοιβαίο κεφάλαιο μετοχών ΗΠΑ, ένα κεφάλαιο διεθνών μετοχών αναπτυγμένων αγορών, ένα κεφάλαιο μετοχών αναδυόμενων αγορών, ένα κεφάλαιο TIPS (Treasury Inflation Protected Securities) τίτλων οι οποίοι  προσφέρουν προστασία έναντι του πληθωρισμού, ένα κεφάλαιο αγοράς ομολόγων, και ένα κεφάλαιο REIT (Real Estate Investment Trust) επενδύσεων σε ακίνητα. Οι επενδυτές που πραγματοποιούν αυτήν την διαφοροποίηση μόνοι τους, θα τα καταφέρουν καλά. Το χαρτοφυλάκιό τους θα έχει χαμηλά κόστη και θα είναι εύκολο να αναδιαρθρώνεται περιοδικά.

Όλα τα παραπάνω είναι καλά , αλλά ο κίνδυνος της συνολικής αγοράς δεν μπορεί να διαφοροποιηθεί, εκτός εάν δεν επιθυμεί κάποιος να τον αναλάβει και κατά συνέπεια δεν επενδύσει σε τίποτε από τα παραπάνω.

Ο διαχειριστής κεφαλαίων Bergman, για το τμήμα των κεφαλαίων των πελατών του , τα οποία κατευθύνονται σε μετοχές, επικεντρώνεται σε μετοχές μικρής και μεγάλης κεφαλαιοποίησης ΗΠΑ, σε διεθνείς μετοχές των μεγάλων αγορών, μετοχές εταιριών φυσικών πόρων, και μετοχές εταιρειών ακινήτων.  Σε ακραίες περιόδους οι κινήσεις των μετοχών των παραπάνω κατηγοριών παρουσιάζουν υψηλή μεταβλητότητα. Αυτό ξεπερνιέται με την μη τοποθέτηση κεφαλαίων (σε τέτοιου τύπου επενδύσεις),  τα οποία ο επενδυτής ενδέχεται να χρειασθεί για τα επόμενα 5 χρόνια.

Ο Evensky διαχειριστής κεφαλαίων  της  Vanguard , αναφέρει ότι χρησιμοποιεί μία στρατηγική την οποία ονομάζει «πυρήνας και δορυφόρος" .

Με αυτήν την προσέγγιση το  80% του χαρτοφυλακίου επενδύεται με στόχο να επιτύχει τις αποδόσεις της αγοράς, με ελαχιστοποιημένα κόστη. Το 20% με υψηλότερα κόστη, στοχεύει στο να επιτύχει δυνητικές αποδόσεις σημαντικά υψηλότερες με ασφαλώς υψηλότερο αναλαμβανόμενο κίνδυνο και ό,τι αυτό συνεπάγεται.

4.-Αναδιάρθωση χαρτοφυλακίου.

Με την πολιτική αστάθεια και την  μεταβλητότητα των αγορών αυτές τις ημέρες, απαιτείται η συχνότερη αναδιάρθρωση των χαρτοφυλακίων, ώστε να μπορεί ο επενδυτής να μείνει κοντά στον επενδυτικό του στόχο. Αυτές οι αναδιαρθρώσεις έχουν τα θετικά και τα αρνητικά τους σημεία.

Η αναδιάρθωση παρέχει την ευκαιρία καταγραφής ζημιών οι οποίες θα επιφέρουν θετικό φορολογικό αποτέλεσμα (αφορά κατοίκους ΗΠΑ) , από μιάς απόψεως (αφού θα μειώσουν τα κέρδη που έχουν καταγραφεί και κατά συνέπεια την φορολογία αυτών), σύν το θετικό γεγονός ότι αναγκάζουν – ωθούν τον επενδυτή να αγοράζει σχετικά χαμηλά και να πουλά σχετικά ψηλά. Από την άλλη πλευρά όμως οι αγορές και οι πωλήσεις αυξάνουν τα κόστη συναλλαγών (πληρωτέες προμήθειες).

Για να μειώσει ο επενδυτής τα έξοδά του , πρέπει να κρατήσει το χαρτοφυλάκιό του , όσο γίνεται απλούστερο. Ένα χαρτοφυλάκιο με 5 έως 10 τοποθετήσεις είναι ευκολότερα διαχειρίσιμο και με χαμηλότερα κόστη από ένα πλέον σύνθετο χαρτοφυλάκιο.

Μία στρατηγική προβλέπει αναδιάρθωση του χαρτοφυλακίου μία φορά τον χρόνο.

Και επιπλέον κάθε φορά που μία τοποθέτηση ξεπερνά τον στόχο του 10% του χαρτοφυλακίου μας προβαίνουμε σε ρευστοποίηση. (Δηλαδή δεν αφήνουμε καμία επένδυση να ξεπερνά το 10% του συνολικού μας χαρτοφυλακίου). Η στρατηγική αυτή βρήκε τα χαρτοφυλάκια που την εφάρμοζαν -ακολουθούσαν , στο φθινόπωρο του 2007 , φθινόπωρο του 2008 και φθινόπωρο του  2001 να έχουν ξεκινήσει ρευστοποιήσεις. Αντιλαμβάνεται κανείς από ποια εξέλιξη προφυλάχθηκαν τα χαρτοφυλάκια αυτά.  (κατάρρευση των Δίδυμων Πύργων στην ΝΥ,  κατάρρευση της Lehman Brothers κλπ).

5.-Να είστε ενεργοί και δραστήριοι , αλλά παράλληλα να είστε και  υπομονετικοί.

Να είστε προσηλωμένοι στους επενδυτικούς σας στόχους, σημαίνει να έχετε έναν στρατηγικό σχεδιασμό, τον οποίο θα αναθεωρείτε περιοδικά και όχι συνεχώς.

«Αγοράστε και διαχειριστείτε» (buy and manage),   αντί του «αγοράστε και κρατήστε»  (buy and hold).

Σε χρονικές περιόδους όπως η τρέχουσα , ο σχεδιασμός είναι απαραίτητος. Το μεγαλύτερο εμπόδιο για την επίτευξη ενός μακροπρόθεσμου στόχου για τους περισσότερους ανθρώπους είναι ο έλεγχος των συναισθημάτων και της ψυχολογίας τους , όταν τα πράγματα δεν εξελίσσονται ομαλά ή κατά τα αναμενόμενα.

Για να καταστρώσετε  ένα σχέδιο-στρατηγική, πρέπει να επικεντρωθείτε στους στόχους και όχι στις αποδόσεις.  Δηλαδή, τι θέλετε να κάνετε με τα χρήματά σας; Εάν ο στόχος είναι να πληρώσετε τα έξοδα σπουδών του παιδιού σας , αποφασίστε πόσα χρήματα θα απαιτηθούν για τον σκοπό αυτό, και πόσο κίνδυνο προτίθεσθε να αναλάβετε για να το πετύχετε. Εάν δεν προτίθεσθε να αναλάβετε τον ανάλογο κίνδυνο, μείνετε μακριά από αυτό.

Η χρηματιστηριακή αγορά είναι σαν ένα «τραινάκι του τρόμου» το οποίο ανεβαίνει και κατεβαίνει με απίστευτη ταχύτητα και συνήθως θα κάνει τους περισσότερους από εσάς (αν όχι όλους), να νιώσετε ναυτία. Είναι βέβαια ένας από τους καλύτερους τρόπους, χρησιμοποιώντας την αγορά με σύνεση , να αυξήσετε ένα μέρος των κεφαλαίων σας. 

Υπάρχουν δύο τρόποι να προσεγγίσετε την αγορά αυτήν. Ο ένας είναι παρακολουθώντας την αγορά,  λεπτό προς λεπτό, ημέρα με την ημέρα. Και έτσι όμως, θα νιώσετε την  ίδια ναυτία που νιώθει κάποιος με το τραινάκι.

Ο δεύτερος τρόπος είναι να δημιουργήσετε ένα σχέδιο – στρατηγική με διαφοροποιημένες επενδύσεις, αφού πρώτα θα έχετε προσδιορίσει τους στόχους σας, θα είστε σίγουροι πως η στρατηγική σας ταιριάζει με τον κίνδυνο τον οποίο προτίθεσθε να αναλάβετε , θα είστε σίγουροι πως οι ανάγκες σας σε ρευστότητα καλύπτονται με άνεση από τα χρήματα τα οποία θα διατηρήσετε εκτός επενδύσεων.
Εάν δεν επιτυγχάνετε έστω και ένα από τα παραπάνω , μην ασχοληθείτε . Αφήστε το.  

Ευχές για καλά αποτελέσματα.

Λευτέρης Ρ.