Ως επενδυτής σε μετοχές ο Morris Mark βρίσκεται πολλά χρόνια στις αγορές. Ξεκίνησε την καριέρα του ως βοηθός αναλυτή τη δεκαετία του 60. Το 1985, ο απόφοιτος των Brooklyn College και Harvard Law School, δημιούργησε τη δική του εταιρία, η οποία φέρει, πλέον, την επωνυμία Mark Asset Management. Η εταιρία του επενδύει κυρίως σε μετοχές. Ο 68χρονος Mark είναι ένας παραδοσιακός επενδυτής ο οποίος αναζητεί λογικές αποτιμήσεις, αποφεύγει τη μόχλευση και φροντίζει το 70% έως 80% ενός χαρτοφυλακίου να έχει επενδυθεί σε μετοχές. Τονίζει πόσο σημαντικό είναι να έχεις πραγματοποιήσει εκτενή έρευνα για τα θεμελιώδη κάθε εταιρίας πριν επενδύσεις σε αυτήν και υποστηρίζει ότι οι μετοχές είναι περισσότερο ελκυστικές σε σύγκριση με ομόλογα ή άλλες εναλλακτικές επενδύσεις. Από τον Απρίλιο του 1987 έως και τις αρχές Αυγούστου εφέτος, οι λογαριασμοί οι οποίοι διαχειρίζεται έχουν μέση ετήσια απόδοση 11,82%, ενώ στο ίδιο διάστημα η απόδοση του Standard & Poor'Αs φθάνει στο 8,3%. Τον συναντήσαμε στο γραφείο του στο Μανχάταν.
• Πώς βλέπετε την πορεία των μετοχών σε σύγκριση με άλλες επενδύσεις;
«Κατά τη δική μου άποψη, λαμβάνοντας υπόψη και τα επίπεδα ρίσκου που κανείς αναλαμβάνει, θεωρώ ότι οι μετοχές είναι η πλέον ελκυστική μορφή επένδυσης που θα μπορούσε να βρει κάποιος στις μέρες μας. Τονίζω τον παράγοντα ρίσκο, καθώς πριν από δύο χρόνια το σύστημα βρέθηκε υπό μεγάλο κίνδυνο. Οταν το σύστημα βρίσκεται σε κίνδυνο προτιμάς να έχεις τοποθετήσει τα κεφάλαιά σου σε ομόλογα ή σε μετρητά. Θεωρώ ότι η σταθερότητα του συστήματος έχει, πλέον, αποκατασταθεί. Η Fed έκανε καλή δουλειά. Ο πρόεδρός της Mπεν Mπερνάνκε, αν και άργησε, κατανόησε τελικά τις ανάγκες που υπήρχαν και έκανε πολύ καλή δουλειά, αποκαθιστώντας το σύστημα».
• Σε συνέντευξή σας στα τέλη του περασμένου έτους υποστηρίξατε ότι το σύστημα έχει αρχίσει να βρίσκει τον εαυτό του, αλλά δεν είχε ακόμη αποκατασταθεί. Τώρα θεωρείται ότι αποκαταστάθηκε;
«Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι. Πρώτον, το σύστημα δεν πρόκειται να γίνει ξανά όπως το γνωρίσαμε πριν από την κρίση. Δεύτερον, θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι η εμπιστοσύνη προς αυτό έχει αποκατασταθεί. Δεν υπάρχει επίθεση στις τράπεζες και δεν υπάρχουν πλέον υπερβολικές εισροές κεφαλαίων σε money-market funds.
Το spread μεταξύ του διατραπεζικού επιτοκίου δανεισμού και του επιτοκίου της Fed είναι μόλις 20 μονάδες βάσης (δηλαδή 0,2%). Με αυτήν την έννοια λοιπόν το σύστημα έχει σταθεροποιηθεί. Εάν τώρα αναφέρεσθε στη μεταρρύθμιση που “πέρασε” από το Κογκρέσο, θεωρώ ότι υπάρχουν αρκετά άρθρα του νέου νόμου που θα ήταν καλύτερα να μην είχαν ψηφιστεί. Σαφώς με το να κάνεις περισσότερο ξεκάθαρες τις συναλλαγές στα παράγωγα βοηθάς το σύστημα να σταθεροποιηθεί. Ας μην ξεχνάμε ότι τα over-the-counter παράγωγα συνέβαλαν στην κρίση. Την ίδια στιγμή η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών έχει σαφώς επιτύχει».
• Ποια είναι η άποψή σας για τον νέο νόμο μεταρρύθμισης του τρόπου λειτουργίας των αγορών; Πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να εκλείψουν κάποια άρθρα του;
«Απολύτως, όπως είπα και πριν. Εάν παρατηρήσετε προσεκτικά τη δομή των αγορών θα συνειδητοποιήσετε ότι η SEC (η αμερικανική Επιτροπή Ελέγχου Κεφαλαιαγορών) δεν έχει “πιάσει” πλήρως το νόημα».
• Προκειμένου να διαλέξετε τις εταιρίες στις οποίες επενδύετε δίνετε μεγάλη προσοχή στην ποιότητα που υπάρχει στον τρόπο διοίκησής τους. Υπάρχει κάποιο μυστικό σε αυτό;
«Κανένα μυστικό δεν υπάρχει. Υπάρχει πολλή δουλειά. Συμμετέχουμε σε συναντήσεις των διοικήσεων. Συμμετέχουμε σε συνέδρια. Προσπαθούμε να ακούσουμε προσεκτικά και εάν είναι δυνατόν να συναντηθούμε και κατ' ιδίαν με τις διοικήσεις των επιχειρήσεων. Οπως ακριβώς αυτοί που μας εμπιστεύονται τα χρήματά τους μας “τεστάρουν” ως διαχειριστές, έτσι και εμείς “τεστάρουμε” την ικανότητα διαχείρισης του επικεφαλής μιας επιχείρησης. Με δεδομένο ότι διαχειρίζονται τόσο τα περιουσιακά στοιχεία όσο και το ανθρώπινο δυναμικό μιας εταιρίας, ψάχνουμε να δούμε την ικανότητά τους σε αυτήν τη διαχείριση».
• Είστε πολλά χρόνια στην αγορά. Ποια είναι η μεγαλύτερη αλλαγή που έχει συμβεί όλα αυτά τα χρόνια στη Wall Street;
«Οπως ακριβώς και ο υπόλοιπος κόσμος, έχει γίνει πιο γρήγορη, καθώς η πληροφορία κινείται πιο γρήγορα και έως ένα βαθμό πιο ελεύθερα. Οταν θέλεις να αντιδράσεις σε συγκεκριμένα γεγονότα, θα πρέπει να έχεις στο μυαλό σου τη γνώση ότι και οι άλλοι ξέρουν όσα ακριβώς γνωρίζεις εσύ. Παράλληλα έχει βελτιωθεί ο επαγγελματισμός».
• Τι σας δίδαξε η κρίση του 2008-2009;
«Εχω δει πολλές κακές αγορές. Εργάστηκα στην Goldman Sachs στα μέσα της δεκαετίας του '70, δηλαδή εν τω μέσω αυτού που πίστευα, τότε, ότι ήταν η χειρότερη αγορά στην ιστορία. Το Νο. 1 μάθημα είναι ότι κανείς δεν θα πρέπει να θεωρεί το σύστημα ως κάτι δεδομένο. Θα πρέπει να βρίσκεσαι συνεχώς σε εγρήγορση για το τι συμβαίνει στο σύστημα και τη δομή του. Δεύτερον, πολύ σωστά κατά τη γνώμη μου, ποτέ δεν χρησιμοποιήσαμε αρκετή μόχλευση. Δεν έχει νόημα για κάποιον που επενδύει σε μετοχές να χρησιμοποιεί υπερβολική μόχλευση. Καλύτερα να έχεις έναν σωστό και απλό ισολογισμό».
• Πείτε μας τώρα τη βασική επενδυτική σας επιλογή.
«Θα ξεκινήσω με τη μετοχή της Google».
• Η αγορά ανησυχεί για το γεγονός ότι ο ρυθμός αύξησης του κύκλου εργασιών της Google υποχωρεί. Θεωρείτε ότι η αγορά κάνει λάθος;
«Πρώτον –και κυριότερο– η αγορά φαίνεται να αγνοεί ότι μπορείς να αγοράσεις ποιότητα στις ημέρες μας χωρίς να πληρώσεις υπερβολικό premium. Η Google αποτελεί ένα τέτοιο παράδειγμα, ενώ το ίδιο ισχύει για την IBM και την Coca-Cola, μεταξύ άλλων. Δεύτερον, η αγορά παραγνωρίζει ότι η διοίκηση της Google συνεχώς βελτιώνει το προϊόν που παρέχει και ψάχνει να αγοράσει νέες εταιρίες που προσφέρουν υψηλής ποιότητας προϊόντα. Για παράδειγμα, η εξαγορά της YouTube το 2006 μοιάζει να “βγάζει” σήμερα τα λεφτά της και μάλιστα με πολύ καλό ρυθμό».
• Γιατί τώρα;
«Γιατί η διαδικτυακή τηλεόραση είναι πλέον εδώ. Το 2011 κάθε τηλεοπτική συσκευή που θα πωλείται θα μπορεί να “δείχνει” διαδικτυακή τηλεόραση. O,τι και να χρησιμοποιείς θα έχεις τη δυνατότητα πρόσβασης στο διαδίκτυο από την οθόνη της τηλεόρασής σου. Βέβαια δεν πιστεύω ότι οι άνθρωποι θα αρχίσουν να στέλνουν e-mails ή να γράφουν τα reports τους καθισμένοι στον καναπέ».
• Πείτε μας μία άλλη επιλογή σας.
«Η Coca-Cola, η οποία διαπραγματεύεται 15 φορές τα προβλεπόμενα κέρδη για το 2011. Οι περισσότεροι περιμένουν ότι η εταιρία θα εμφανίσει ανάπτυξη 10% ετησίως και θα προσφέρει απόδοση 3%. Υπό αυτή τη βάση, όπως όλες οι μετοχές ποιότητας, είναι ιδιαίτερα ελκυστική. Πρόκειται για ένα παγκόσμιο προϊόν. Πρόσφατα γύρισα από ένα ταξίδι μου στη Μέση Ανατολή, έχοντας πάει σε Ισραήλ και Ιορδανία. Και στις δύο χώρες στον δρόμο βλέπεις σήματα της Coca-Cola. Στην Κίνα πωλούν Coca-Cola. Διαθέτει, λοιπόν, ένα εντυπωσιακό franchise και ένα ιδιαίτερα αποτελεσματικό σύστημα διανομής. Σε λίγο διάστημα θα διαθέτει κάποιες μηχανές αυτόματης αγοράς, με δυνατότητα να σου παρέχουν 100 επιλογές. Ταυτόχρονα, η διοίκηση της εταιρίας κατανοεί ότι οι συνήθειες του κοινού αλλάζουν. Κατανοεί ότι ο κόσμος στρέφεται περισσότερο στην υγιεινή διατροφή και προσέχει το βάρος του. Μπορεί να έχασαν την ευκαιρία όταν η PepsiCo αγόρασε την Gatorade, αλλά αυτή τη στιγμή αναπτύσσουν ακόμη περισσότερο το δικό τους υγιεινό ποτό, το Powerade, ενώ έχουν μεγάλη διείσδυση στην αγορά βιταμινούχων νερών».
• Βλέπετε τη μετοχή να ενισχύεται περαιτέρω;
«Προβλέπω, όντως, υψηλότερες αποδόσεις για τους επενδυτές. Πρόκειται για μία εταιρία ανάπτυξης. Προσφέρουν νέα προϊόντα όπως η Coke Zero, τα οποία δεν έχουν χάσει σε γεύση. Σου προσφέρουν τα πάντα, και αναψυκτικά με ζάχαρη και άλλα χωρίς ζάχαρη. Επιπρόσθετα, η εταιρία διαθέτει έναν ιδιαίτερα ταλαντούχο και εξαιρετικής ευφυίας επικεφαλής, τον Muhtar Kent».
• Ας δούμε μία ακόμη επιλογή σας.
«Η τελευταία μου επιλογή είναι η Walt Disney. Εάν η οικονομία πάει καλά, αυτό θα είναι μια ευχάριστη είδηση για την εταιρία. Η Disney διαπραγματεύεται με premium σε σύγκριση με άλλες εταιρίες ΜΜΕ –όπως για παράδειγμα τις Warner και Viacom– αλλά δεν είναι τόσο ψηλό εάν παρατηρήσεις προσεκτικά τι έχει επιτύχει η διοίκησή της. Πρώτον, διαθέτει εξαιρετικό franchise, με δεδομένη και την ύπαρξη των Pixar και Marvel. Δεύτερον, ο τρόπος με τον οποίο έχει διαρθρωθεί η εταιρία τής επιτρέπει να αντλεί κέρδη από διάφορα “κέντρα”. Κλασικό παράδειγμα το ESPN. Υπάρχει στο διαδίκτυο αλλά και σε κάθε pay TV σε όλες τις χώρες του κόσμου. Παράλληλα, διαθέτοντας μεγάλη “πηγή” κοινού, μπορούν να επωφεληθούν τα μέγιστα και από διαφημιστικά έσοδα. Επεκτάθηκαν και στον τομέα του animation με την απόκτηση της Pixar. Κάθε φορά που η Pixar δημιουργεί έναν νέο χαρακτήρα, η Disney μπορεί και τον προσθέσει στα θεματικά της πάρκα. Κανείς δεν μπορεί να φτιάξει πάρκα σαν αυτά που διαθέτει η Disney».
• Πώς βλέπετε την πορεία των μετοχών σε σύγκριση με άλλες επενδύσεις;
«Κατά τη δική μου άποψη, λαμβάνοντας υπόψη και τα επίπεδα ρίσκου που κανείς αναλαμβάνει, θεωρώ ότι οι μετοχές είναι η πλέον ελκυστική μορφή επένδυσης που θα μπορούσε να βρει κάποιος στις μέρες μας. Τονίζω τον παράγοντα ρίσκο, καθώς πριν από δύο χρόνια το σύστημα βρέθηκε υπό μεγάλο κίνδυνο. Οταν το σύστημα βρίσκεται σε κίνδυνο προτιμάς να έχεις τοποθετήσει τα κεφάλαιά σου σε ομόλογα ή σε μετρητά. Θεωρώ ότι η σταθερότητα του συστήματος έχει, πλέον, αποκατασταθεί. Η Fed έκανε καλή δουλειά. Ο πρόεδρός της Mπεν Mπερνάνκε, αν και άργησε, κατανόησε τελικά τις ανάγκες που υπήρχαν και έκανε πολύ καλή δουλειά, αποκαθιστώντας το σύστημα».
• Σε συνέντευξή σας στα τέλη του περασμένου έτους υποστηρίξατε ότι το σύστημα έχει αρχίσει να βρίσκει τον εαυτό του, αλλά δεν είχε ακόμη αποκατασταθεί. Τώρα θεωρείται ότι αποκαταστάθηκε;
«Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι. Πρώτον, το σύστημα δεν πρόκειται να γίνει ξανά όπως το γνωρίσαμε πριν από την κρίση. Δεύτερον, θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι η εμπιστοσύνη προς αυτό έχει αποκατασταθεί. Δεν υπάρχει επίθεση στις τράπεζες και δεν υπάρχουν πλέον υπερβολικές εισροές κεφαλαίων σε money-market funds.
Το spread μεταξύ του διατραπεζικού επιτοκίου δανεισμού και του επιτοκίου της Fed είναι μόλις 20 μονάδες βάσης (δηλαδή 0,2%). Με αυτήν την έννοια λοιπόν το σύστημα έχει σταθεροποιηθεί. Εάν τώρα αναφέρεσθε στη μεταρρύθμιση που “πέρασε” από το Κογκρέσο, θεωρώ ότι υπάρχουν αρκετά άρθρα του νέου νόμου που θα ήταν καλύτερα να μην είχαν ψηφιστεί. Σαφώς με το να κάνεις περισσότερο ξεκάθαρες τις συναλλαγές στα παράγωγα βοηθάς το σύστημα να σταθεροποιηθεί. Ας μην ξεχνάμε ότι τα over-the-counter παράγωγα συνέβαλαν στην κρίση. Την ίδια στιγμή η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών έχει σαφώς επιτύχει».
• Ποια είναι η άποψή σας για τον νέο νόμο μεταρρύθμισης του τρόπου λειτουργίας των αγορών; Πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να εκλείψουν κάποια άρθρα του;
«Απολύτως, όπως είπα και πριν. Εάν παρατηρήσετε προσεκτικά τη δομή των αγορών θα συνειδητοποιήσετε ότι η SEC (η αμερικανική Επιτροπή Ελέγχου Κεφαλαιαγορών) δεν έχει “πιάσει” πλήρως το νόημα».
• Προκειμένου να διαλέξετε τις εταιρίες στις οποίες επενδύετε δίνετε μεγάλη προσοχή στην ποιότητα που υπάρχει στον τρόπο διοίκησής τους. Υπάρχει κάποιο μυστικό σε αυτό;
«Κανένα μυστικό δεν υπάρχει. Υπάρχει πολλή δουλειά. Συμμετέχουμε σε συναντήσεις των διοικήσεων. Συμμετέχουμε σε συνέδρια. Προσπαθούμε να ακούσουμε προσεκτικά και εάν είναι δυνατόν να συναντηθούμε και κατ' ιδίαν με τις διοικήσεις των επιχειρήσεων. Οπως ακριβώς αυτοί που μας εμπιστεύονται τα χρήματά τους μας “τεστάρουν” ως διαχειριστές, έτσι και εμείς “τεστάρουμε” την ικανότητα διαχείρισης του επικεφαλής μιας επιχείρησης. Με δεδομένο ότι διαχειρίζονται τόσο τα περιουσιακά στοιχεία όσο και το ανθρώπινο δυναμικό μιας εταιρίας, ψάχνουμε να δούμε την ικανότητά τους σε αυτήν τη διαχείριση».
• Είστε πολλά χρόνια στην αγορά. Ποια είναι η μεγαλύτερη αλλαγή που έχει συμβεί όλα αυτά τα χρόνια στη Wall Street;
«Οπως ακριβώς και ο υπόλοιπος κόσμος, έχει γίνει πιο γρήγορη, καθώς η πληροφορία κινείται πιο γρήγορα και έως ένα βαθμό πιο ελεύθερα. Οταν θέλεις να αντιδράσεις σε συγκεκριμένα γεγονότα, θα πρέπει να έχεις στο μυαλό σου τη γνώση ότι και οι άλλοι ξέρουν όσα ακριβώς γνωρίζεις εσύ. Παράλληλα έχει βελτιωθεί ο επαγγελματισμός».
• Τι σας δίδαξε η κρίση του 2008-2009;
«Εχω δει πολλές κακές αγορές. Εργάστηκα στην Goldman Sachs στα μέσα της δεκαετίας του '70, δηλαδή εν τω μέσω αυτού που πίστευα, τότε, ότι ήταν η χειρότερη αγορά στην ιστορία. Το Νο. 1 μάθημα είναι ότι κανείς δεν θα πρέπει να θεωρεί το σύστημα ως κάτι δεδομένο. Θα πρέπει να βρίσκεσαι συνεχώς σε εγρήγορση για το τι συμβαίνει στο σύστημα και τη δομή του. Δεύτερον, πολύ σωστά κατά τη γνώμη μου, ποτέ δεν χρησιμοποιήσαμε αρκετή μόχλευση. Δεν έχει νόημα για κάποιον που επενδύει σε μετοχές να χρησιμοποιεί υπερβολική μόχλευση. Καλύτερα να έχεις έναν σωστό και απλό ισολογισμό».
• Πείτε μας τώρα τη βασική επενδυτική σας επιλογή.
«Θα ξεκινήσω με τη μετοχή της Google».
• Η αγορά ανησυχεί για το γεγονός ότι ο ρυθμός αύξησης του κύκλου εργασιών της Google υποχωρεί. Θεωρείτε ότι η αγορά κάνει λάθος;
«Πρώτον –και κυριότερο– η αγορά φαίνεται να αγνοεί ότι μπορείς να αγοράσεις ποιότητα στις ημέρες μας χωρίς να πληρώσεις υπερβολικό premium. Η Google αποτελεί ένα τέτοιο παράδειγμα, ενώ το ίδιο ισχύει για την IBM και την Coca-Cola, μεταξύ άλλων. Δεύτερον, η αγορά παραγνωρίζει ότι η διοίκηση της Google συνεχώς βελτιώνει το προϊόν που παρέχει και ψάχνει να αγοράσει νέες εταιρίες που προσφέρουν υψηλής ποιότητας προϊόντα. Για παράδειγμα, η εξαγορά της YouTube το 2006 μοιάζει να “βγάζει” σήμερα τα λεφτά της και μάλιστα με πολύ καλό ρυθμό».
• Γιατί τώρα;
«Γιατί η διαδικτυακή τηλεόραση είναι πλέον εδώ. Το 2011 κάθε τηλεοπτική συσκευή που θα πωλείται θα μπορεί να “δείχνει” διαδικτυακή τηλεόραση. O,τι και να χρησιμοποιείς θα έχεις τη δυνατότητα πρόσβασης στο διαδίκτυο από την οθόνη της τηλεόρασής σου. Βέβαια δεν πιστεύω ότι οι άνθρωποι θα αρχίσουν να στέλνουν e-mails ή να γράφουν τα reports τους καθισμένοι στον καναπέ».
• Πείτε μας μία άλλη επιλογή σας.
«Η Coca-Cola, η οποία διαπραγματεύεται 15 φορές τα προβλεπόμενα κέρδη για το 2011. Οι περισσότεροι περιμένουν ότι η εταιρία θα εμφανίσει ανάπτυξη 10% ετησίως και θα προσφέρει απόδοση 3%. Υπό αυτή τη βάση, όπως όλες οι μετοχές ποιότητας, είναι ιδιαίτερα ελκυστική. Πρόκειται για ένα παγκόσμιο προϊόν. Πρόσφατα γύρισα από ένα ταξίδι μου στη Μέση Ανατολή, έχοντας πάει σε Ισραήλ και Ιορδανία. Και στις δύο χώρες στον δρόμο βλέπεις σήματα της Coca-Cola. Στην Κίνα πωλούν Coca-Cola. Διαθέτει, λοιπόν, ένα εντυπωσιακό franchise και ένα ιδιαίτερα αποτελεσματικό σύστημα διανομής. Σε λίγο διάστημα θα διαθέτει κάποιες μηχανές αυτόματης αγοράς, με δυνατότητα να σου παρέχουν 100 επιλογές. Ταυτόχρονα, η διοίκηση της εταιρίας κατανοεί ότι οι συνήθειες του κοινού αλλάζουν. Κατανοεί ότι ο κόσμος στρέφεται περισσότερο στην υγιεινή διατροφή και προσέχει το βάρος του. Μπορεί να έχασαν την ευκαιρία όταν η PepsiCo αγόρασε την Gatorade, αλλά αυτή τη στιγμή αναπτύσσουν ακόμη περισσότερο το δικό τους υγιεινό ποτό, το Powerade, ενώ έχουν μεγάλη διείσδυση στην αγορά βιταμινούχων νερών».
• Βλέπετε τη μετοχή να ενισχύεται περαιτέρω;
«Προβλέπω, όντως, υψηλότερες αποδόσεις για τους επενδυτές. Πρόκειται για μία εταιρία ανάπτυξης. Προσφέρουν νέα προϊόντα όπως η Coke Zero, τα οποία δεν έχουν χάσει σε γεύση. Σου προσφέρουν τα πάντα, και αναψυκτικά με ζάχαρη και άλλα χωρίς ζάχαρη. Επιπρόσθετα, η εταιρία διαθέτει έναν ιδιαίτερα ταλαντούχο και εξαιρετικής ευφυίας επικεφαλής, τον Muhtar Kent».
• Ας δούμε μία ακόμη επιλογή σας.
«Η τελευταία μου επιλογή είναι η Walt Disney. Εάν η οικονομία πάει καλά, αυτό θα είναι μια ευχάριστη είδηση για την εταιρία. Η Disney διαπραγματεύεται με premium σε σύγκριση με άλλες εταιρίες ΜΜΕ –όπως για παράδειγμα τις Warner και Viacom– αλλά δεν είναι τόσο ψηλό εάν παρατηρήσεις προσεκτικά τι έχει επιτύχει η διοίκησή της. Πρώτον, διαθέτει εξαιρετικό franchise, με δεδομένη και την ύπαρξη των Pixar και Marvel. Δεύτερον, ο τρόπος με τον οποίο έχει διαρθρωθεί η εταιρία τής επιτρέπει να αντλεί κέρδη από διάφορα “κέντρα”. Κλασικό παράδειγμα το ESPN. Υπάρχει στο διαδίκτυο αλλά και σε κάθε pay TV σε όλες τις χώρες του κόσμου. Παράλληλα, διαθέτοντας μεγάλη “πηγή” κοινού, μπορούν να επωφεληθούν τα μέγιστα και από διαφημιστικά έσοδα. Επεκτάθηκαν και στον τομέα του animation με την απόκτηση της Pixar. Κάθε φορά που η Pixar δημιουργεί έναν νέο χαρακτήρα, η Disney μπορεί και τον προσθέσει στα θεματικά της πάρκα. Κανείς δεν μπορεί να φτιάξει πάρκα σαν αυτά που διαθέτει η Disney».
