Αυξήθηκαν στα 1,8 τρισ. δολ. τα υπό διαχείριση κεφάλαια των hedge funds.
Η κατάρρευση των αγορών το 2008 είχε ως αποτέλεσμα την ύπαρξη αρκετών «θυμάτων» στη βιομηχανία των hedge funds. Οι αποδόσεις τους ήταν από μηδενικές έως αρνητικές, ενώ πολλοί ήταν οι επενδυτές που αποφάσισαν να αποχωρήσουν και απέσυραν τα κεφάλαιά τους. Αυτό, όμως, έχει αρχίσει να αλλάζει. Σύμφωνα με την εταιρία ερευνών για τον κλάδο, BarclayHedge, σήμερα τα υπό διαχείριση κεφάλαια των hedge funds έχουν φθάσει στο επίπεδο των 1,8 τρισ. δολαρίων. Σαφώς χαμηλότερα από τα 2,1 τρισ. που ήταν το 2007, αλλά σε καλύτερη κατάσταση από τα 1,5 τρισ. που είχαν υποχωρήσει το 2008.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 7.285 hedge funds (έως τις 31 Μαρτίου 2011), όπως αναφέρει η εταιρία Hedge Fund Research. Περίπου τρία νέα hedge funds «εμφανίζονταν» σε καθημερινή βάση κατά τη διάρκεια του 2010 (συνολικά δημιουργήθηκαν 935 νέα επενδυτικά κεφάλαια), ενώ το 2009 δημιουργήθηκαν 784 νέα hedge funds. Βέβαια το 2010 υπήρξαν και αποχωρήσεις καθώς 743 hedge funds διέκοψαν τη λειτουργία τους, ενώ το 2009 αυτοί που αποχώρησαν έφθασαν τους 1.023.
Ταυτόχρονα υπάρχουν αρκετοί διαχειριστές, όπως ο Bill Ackman, επικεφαλής της Pershing Square Capital Management, που όχι μόνο δεν «διαλύθηκαν» εξαιτίας της κρίσης, αλλά κατόρθωσαν να θριαμβεύσουν. Τα κεφάλαια που διαχειρίζεται φθάνουν σήμερα στα 10,3 δισ. δολάρια, από 6,7 δισ. δολάρια που ήταν τον Αύγουστο του 2008. Η αύξηση των κεφαλαίων οφείλεται στην πολύ καλή πορεία των hedge funds που διαχειρίζεται, με τη μέση ετήσια απόδοσή τους στην τριετία 2008-10 να φθάνει στο 16,64%. «Εχουμε ανακαλύψει μία έξυπνη τακτική: ακτιβισμός σε μετοχές υψηλής κεφαλαιοποίησης. Σε αυτήν την τακτική μας δεν υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός από άλλα κεφάλαια», δηλώνει ο κ. Ackman.
Πάντως ένα τυπικό hedge fund στην τριετία 2008-10 είχε μέση ετήσια απόδοση της τάξης του 2,45%. Η κατάταξη της απόδοσης των hedge funds διαθέτει όλων των ειδών (βάσει φυσικά του ποια είναι η επενδυτική τους τακτική) hedge funds. Την κορυφαία θέση κατέκτησε το Providence MBS Offshore, με μέση ετήσια απόδοση στην 3ετία 51,46% και βασική επενδυτική στρατηγική την τοποθέτηση σε τιτλοποιημένα στεγαστικά δάνεια. Στη δεύτερη θέση ένα ακόμη hedge fund που επενδύει στην αγορά στεγαστικών δανείων, το SPM Structured Servicing, με μέση ετήσια απόδοση στην 3ετία 48,16%, ενώ την τρίτη θέση κατακτά το Medallion, ένα hedge funds με «ποσοτική» τακτική επένδυσης και μέση ετήσια απόδοση στην 3ετία στο 48,16%. Σημειώνεται ότι το Medallion «ανήκει» στην εταιρία Renaissance Technologies, την οποία έχει ιδρύσει ο μαθηματικός James Simons.
Αρκετά γνωστά hedge funds δεν έχουν ακόμη κατορθώσει να συνέλθουν πλήρως από την κατάρρευση του 2008, όταν ο δείκτης S&P 500 είχε ετήσια πτώση 37% και οι πιστωτικές αγορές πάγωσαν. Για τον λόγο αυτό στην κατάταξη δεν υπάρχουν ορισμένα «μεγάλα ονόματα» του κλάδου, όπως τα Citadel, Drake και Och-Ziff.
Εξετάζοντας κάποιος την τακτική του ακολούθησε ο κ. Ackman κατανοεί πλήρως γιατί όχι μόνο επιβίωσε αλλά θριάμβευσε. Oπως εξηγεί, αποφάσισε, μετά από απώλειες ύψους 12% το 2008, να μην εμποδίσει κανέναν επενδυτή να αποχωρήσει από τα κεφάλαιά του. Φυσικά το γεγονός ότι είχε δύο επιλογές –τις εταιρίες Longs Drugs και McDonald's- που ακολούθησαν πολύ καλή πορεία ακόμη και στη «δραματική κατάσταση» του 2008 κυριολεκτικά έσωσε τον κ. Ackman.
Στη βιομηχανία των hedge funds υπάρχουν αρκετοί οι οποίοι εμφανίζονται και εξαφανίζονται πολύ σύντονα ως διάττοντες αστέρες. Oμως η κρίση είχε θύματα και μεταξύ των μεγάλων ονομάτων του κλάδου. Η εταιρία ProntPoint Partners, μετά από εμπλοκή της σε σκάνδαλο με insider trading, ανακοίνωσε ότι θα διακόψει τη λειτουργία των περισσότερων κεφαλαίων της. Αλλα θύματα –και αυτά εξαιτίας σκανδάλων– ήταν οι Level Global Investors και Galleon Asset Management. Το Duquesne Asset Management (ιδιοκτησίας του Stanley Druckenmiller) διέκοψε τη λειτουργία του τον Αύγουστο του 2010, ενώ την ίδια πορεία είχε και το Paolo Pellegrini – ένα hedge fund που ανήκει στην εταιρία PSQR.
Η έντονη μεταβλητότητα στις αποδόσεις αλλά κυρίως τα σκάνδαλα –με κορυφαίο εξ αυτών την καταδίκη του ιδρυτή της Galleon, Raj Rajaratnam– έκαναν τους επενδυτές να ανησυχούν για την πορεία των hedge funds. Οι ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι θα πρέπει να έχουν τουλάχιστον ένα εκατ. δολάρια «έτοιμα» για επένδυση, αυτή τη στιγμή έχουν μόνο το 52% των τοποθετήσεων σε hedge funds, δηλαδή σημαντικά χαμηλότερα από το 61% που ίσχυε το 2007. Το υπόλοιπο ποσοστό ανήκει σε θεσμικούς επενδυτές.
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η κατάταξη Top 100 Hedge Funds (στον συνοδευτικό πίνακα του κειμένου εμφανίζονται τα 30 κορυφαία κεφάλαια) δεν αποτελεί προτροπή προς επένδυση, απλά καταγράφονται τα hedge funds με την καλύτερη πορεία. Προκειμένου να αποφευχθούν οι διάττοντες αστέρες που εμφάνισαν καλή πορεία μόνο για ένα έτος, στον πίνακα κατατάσσονται τα hedge funds βάσει της μέσης ετήσιας απόδοσής τους στην τελευταία 3ετία. Ταυτόχρονα τα ελάχιστα κεφάλαια που διαχειρίζεται καθένα εξ αυτών δεν είναι λιγότερα από 300 εκατ. δολάρια, προκειμένου να προσφέρει σιγουριά στους επενδυτές. Ο πίνακας έχει προκύψει από στοιχεία τα οποία διατηρούν δύο εταιρίες που «παρακολουθούν» για την πορεία του κλάδου, η BarclayHedge και η Morningstar, ενώ κατόπιν ο ανεξάρτητος δημοσιογράφος-ερευνητής για τον κλάδο Eric Uhlfelder εξέτασε καθένα εξ αυτών προκειμένου να οδηγηθεί στην εξαγωγή συμπερασμάτων για το ποια είναι τα καλύτερα (για την συγκεκριμένη χρονική περίοδο) με βάσει βέβαια τα παραπάνω στοιχεία. Φυσικά χρησιμοποιήθηκαν και στοιχεία του πρακτορείου Bloomberg.
Ο κ. Ackman υπήρξε ο διαχειριστής που τέθηκε ….… υπό παρακολούθηση, λόγω της εξαιρετικής πορείας των κεφαλαίων που διαθέτει (βρίσκεται στην 41η θέση της κατάταξης).
Η διαφορά του από τους άλλους διαχειριστές είναι ότι στις εταιρίες που επενδύει φροντίζει να έχει θέση στο διοικητικό συμβούλιο, να εκφράζει τις απόψεις του και να τις προωθεί με τον καλύτερο τρόπο. Μία κλασική περίπτωση είναι η McDonald's, μία εταιρία που τη διετία 2005-2006 δέχονταν πολλές πιέσεις και είχε άσχημη πορεία. Τελικά –και με τη βοήθεια του κ. Ackman– η διοίκησή της αποφάσισε να κάνει το μεγάλο βήμα και να δώσει τη διαχείριση καταστημάτων μέσω franchise. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα όχι μόνο την αύξηση των εσόδων αλλά και την πολύ καλή πορεία της μετοχής, γεγονός που προσέφερε καλές αποδόσεις τόσο στον κ. Ackman όσο και στους υπόλοιπους μετόχους του ομίλου.
«Πιστεύω στη δύναμη της λογικής και της ορθής σκέψης», δηλώνει ο κ. Ackman. Καλό θα ήταν όσοι επενδύουν σε hedge funds να ακολουθούν την ίδια τακτική.
